Johan

zie ook: www.johan4all.com

Johan is een Nederlandse band rondom zanger/gitarist Jacco de Greeuw, opgericht in Hoorn. Vanwege de vele personeelswisselingen in de band, kan gesteld worden dat De Greeuw het enige vaste bandlid is en hiermee de centrale spil is binnen de groep. De band is opgericht als Visions of Johanna in 1990, maar pas in 1996 wordt de naam ingekort tot Johan. Johan grossiert in pakkende Beatlesque Engelstalige gitaarpopliedjes.
De Greeuw speelt eind jaren '80 al geruime tijd in diverse bandjes en weet met de band Little Mary Big in 1990 de finale te bereiken van de Grote Prijs van Nederland. Little Mary Big komt echter niet verder dan de tweede plaats achter La Lupa. Ruzie tussen Jacco de Greeuw en zangeres Marike Groot zorgen ervoor dat de band voortijdig wordt opgeheven. Marike Groot doet hierna mee op het debuutalbum van The Gathering. De Greeuw vraagt jeugdvriend Remco Krull om deel te nemen in een nieuwe band, Visions of Johanna (vernoemd naar een nummer van Bob Dylan), waarmee zij in 1992 opnieuw een poging wagen in de Grote Prijs van Nederland.

In 1996 wordt de naam van de band ingekort tot simpelweg Johan en duiken zij de studio in om nummers op te nemen voor het gelijknamige debuutalbum. Het album Johan wordt uitgebracht door Excelsior Recordings, de nieuwe naam van Electrolux. De plaat wordt overladen met positieve kritiek en wordt later ook in het buitenland uitgebracht. In 1997 maakt de band ook een korte tournee door de Verenigde Staten en staan zij op Pinkpop.
In 1998 wordt aanstalten gemaakt voor de opnames van de opvolger van Johan, maar de plannen verdwijnen al snel in de ijskast. In het einde van dat jaar verlaten De Wit en Krull de band, waardoor de opnames niet van de grond komen. Depressies van De Greeuw bemoeilijken ook het schrijven van nieuwe liedjes. Pas een jaar later duikt het afgeslankte Johan, samen met Diets Dijkstra, David Corel (Redivider) en Diederik Nomden (Redivider) de studio in, waar zij een groot deel van het jaar daarop ook nog zullen doorbrengen.

Pas in augustus 2000 laat de band weer wat van zich horen, middels een enkel optreden in Nederland en Duitsland. Begin 2001 staan zij echter weer echt op de planken met enkele try-outs voor hun nieuwe album Pergola, dat 23 april 2001 verschijnt. Ook ditmaal ontvangt de groep lovende kritieken en mogen zij wederom op Pinkpop optreden als invaller voor het gecancelde Orbital. In 2002 ontvangt Johan een Edison in de categorie Beste Groep Nationaal.
Nadat de groep een tournee heeft gedaan door binnen- en buitenland, wordt het wederom stil rond de band. In 2004 verlaten Kwakman en Nomden de band. Kwakman wordt vervangen door Jeroen Kleijn, terwijl Maarten Kooijman, die al vanaf 2000 live meespeelt, de plaats van Nomden inneemt.
Met deze nieuwe bezetting zet Johan zich aan het schrijven van hun derde langspeler. De depressies die De Greeuw achtervolgen en het gewenningsproces van de nieuwe bandleden zorgen er echter voor dat de geplande release in het voorjaar van 2005 niet gehaald wordt. De band verhuist van Hoorn naar Amsterdam, waar De Greeuw zienderogen opknapt en de opnames voor het nieuwe album kan hervatten. Eind 2005 doet de band enkele try-outoptredens.
Op 20 februari 2006 wordt bekend gemaakt dat de opvolger van Pergola eindelijk een feit is en dat deze op 22 mei 2006 zal worden uitgebracht. Er zijn zo'n 16 liedjes geschreven, waarvan 11 de plaat halen. De Greeuw liet eerder in een interview weten dat het verschil tussen 4 en 5 jaar wachten op een nieuwe plaat wel te overzien is: dan maar liever één goede plaat in de zoveel jaar. De titel van het nieuwe album is "THX JHN" en het wordt vergezeld door de nieuwe single "Oceans", die gelijktijdig verschijnt, maar al begin mei via internet en onder andere Kink FM (als Theme from Kink) te horen was. In 2008 ontbindt Jacco de band.

 Huidige line-up

• Jacco de Greeuw: zang, gitaar (1996-heden)
• Maarten Kooijman: gitaar, zang (2000-heden)
• Diets Dijkstra: gitaar (1999) basgitaar, zang (1999-heden)
• Jeroen Kleijn: drums (2004-heden)

Ex-bandleden

• Remco Krull: gitaar (1996-1998)
• Niels de Wit: basgitaar (1996-1998)
• Wim Kwakman: drums (1996-2004)
• David Corel: basgitaar, zang (1999-2000)
• Diederik Nomden: gitaar, toetsen, achtergrondzang (1999-2004)
  
  
  

                       Het slotakkoord van Johan
    ( de band valt voor de laatste maal uiteen, december 2009)
  (de uitgebreide versie van het interview met Jacco de Greeuw)
  
  
  Ze werden in binnen- en buitenland geprezen om hun melancholische popliedjes en hun fraaie ‘sixties meets nineties’ geluid. Zanger en voorman Jacco de Greeuw vertelt HIER waarom hij na 13 jaar toch de stekker uit Johan trekt. Een gesprek over het inspirerende popklimaat van Hoorn in de jaren 80 en over de kracht van muziek.

  Na 13 jaar Johan, vier elpees en lovende kritieken in binnen- en buitenland stoppen jullie. Waarom?
  “Dat idee komt bij mij vandaan. In mei 2009 kwam ons laatste album uit - 4. Daar verwachtte ik veel van, ook qua buitenland. We kregen opnieuw goede kritieken, maar gingen weer in hetzelfde circuit rond. Ik voelde me gevangen in een keurslijf. Zelfde podia, steeds dezelfde dingen doen want men denkt: ‘Johan is Johan’.”
  Daar kun je ook van losbreken…
  “Natuurlijk kun je muzikaal een andere kant op. Daar hebben we over gediscussieerd in de band. Toch voelt het alsof ik verantwoordelijk ben voor dit geluid. Voor de muziek - de kunst - is het zaak nieuwe dingen op je pad te laten komen, steeds meer te willen. Daardoor blijf je geïnspireerd. We zijn succesvol maar op een cultstatus, blijven net onder de mainstream. De jongens zeiden: ‘Ja, De Greeuw, zo gaat het nu eenmaal’. Maar ik heb een schop onder mijn kont nodig. Artistiek gezien is het tijd voor mij om los te komen van een band. Ik dacht: ‘We nokken ermee, ik ga gewoon muziek maken.’ Ik ben al aan het schrijven. Neem een jaar de tijd en wil dan met iets komen wat ik zelf spannend en goed vind.”
  Ga je heel andere muziek maken?
  “Ja, maar ik ben een liedjesman. Het komt toch snel terug op waar ik goed in ben: een mooi popliedje maken. Binnen mijn beperkingen wil ik alles eruit halen wat er inzit. Ik weet waar die beperkingen liggen, wat ik wel en niet kan maar het moet altijd tot de rand. Dat kun je perfectionisme noemen. Ik hoop echter nu zo geïnspireerd te raken dat ik over de rand ga. Ik zou graag een muziekstuk maken van 20 minuten waarbij ik niet hoef te denken: ‘Dat past niet bij Johan’. Alles kan nu, it’s into the great wide open.”  
  Ga je ook in het Nederlands zingen?
  “Daar heb ik jaren geleden al eens over gedacht. Bij Johan paste het niet, dat is meer sixtiespop. In het Engels kun je met één zin een gevoel oproepen waar je in het Nederlands er drie voor nodig hebt. Maar ik wil het wel proberen. Spinvis, dat vind ik goed. Dat zou ik ook willen kunnen. Maar omdat Spinvis er al is, gaat dat niet gebeuren.”
  Waarom maak je muziek?
  “Ik moet dit doen. Ik kan niks anders.” Lacht. “Het gaat bij mij automatisch, als ik een gitaar zie, pak ik hem en ga een liedje schrijven. Het is een soort urge, niet zwaar maar heel vanzelfsprekend. Ik zou niet kunnen leven zonder muziek, ik moet elke dag mijn shot hebben. Het is een gezonde verslaving.”
  
  De Greeuw vertelt hoe zijn zuster een blauwe maandag gitaar speelde en er dus een gitaar in huis kwam. “Ik liet het instrument niet meer los, het was meteen een soort componeren. Ik was een jaar of vijftien, vrij laat dus, en leerde mezelf spelen met boekjes uit de bibliotheek. Zingen deed ik altijd al. Tegenwoordig heb ik een telefoon waar ik altijd mee kan opnemen, vroeger was dat een cassetterecorder met bandjes. Ik heb nooit iets anders gedaan dan muziek maken, ik weet serieus niet of ik wel iets anders kan.”
  Het is de vraag of je dat moet willen.
  Een bevrijdende lach: “Ja, dat is eigenlijk een nog veel belangrijkere vraag!”
  Je teksten zijn heel persoonlijk, liggen dicht onder je huid. Is muziek maken een vorm van jezelf uiten, wil je gezien worden?
  “Ik vraag me inderdaad weleens af waarom ik dit doe. Je kunt een liedje ook voor jezelf houden maar ik maak een plaat, wil het dus laten horen. Ik denk dat het mijn manier is om gevoelens, onzekerheid, twijfels onder woorden te brengen. Een soort ijdelheid misschien? Elk mens wil erkenning krijgen voor wie en wat je bent. Dat bedoel ik positief. Het is mooi als je iets maakt wat je met iemand kan delen. De ander haalt er uit wat dicht bij zijn eigen gevoel ligt. Dat is de kracht van mijn liedjes, ze zijn inderdaad heel onderhuids, gaan ergens over. Overigens hoort iedereen er weer iets anders in. Dan komen mensen naar me toe met: ‘dat lied is zo mooi, dat gaat daar en daar over’. Nee dus - maar als jij dat eruit haalt... Mooi, zo had ik het nog niet gezien.”
  
  De Greeuw ervaart zijn verlangen naar erkenning versus zijn artistieke vrijheid als een soort gevecht, vertelt hij. “Geweldig, stonden we opeens in Amerika te spelen. Maar we waren weer niet zo ambitieus dat we koste wat kost wilden doorbreken. Dat is misschien de makke geweest van mij en van Johan. We zijn niet goed in marketing. Ik ben wars van kunstgrepen om jezelf groter te maken dan je eigenlijk bent. Maar ik moet er toch iets mee. Dan zei mijn moeder weer: ‘Ja, lovende kritieken maar ik zie je nooit op tv!’ Da’s waar mam, maar leg jij me dan eens uit hoe het moet!”
  Wil je een hit?
  “Ik zou het niet erg vinden om straks solo of met een band of een ensemble door te breken. Natuurlijk wil ik een hit. Erkenning bij het grote publiek. Liever vandaag dan morgen.”
  
  In 1988 startte De Greeuw op zijn 18e met zijn schoolvriend Remco Krull zijn eerste band: Little Mary Big. Ze haalden de finale van Grote Prijs van Nederland. Na een jaar of vier botste hij met zangeres Marike Groot. “Een enorme knal! Dat moest zo zijn. De volgende dag zat ik al in de oefenruimte met Visions of Johanna, zong ik zelf.” Elk jaar maakte de band – met naast De Greeuw Remco Krull, Wim Kwakman en Niels de Wit - een demo. Ze leurden ermee bij de platenmaatschappijen. “We speelden in Troll en Swaf. Dan had je nog een zaaltje in Grootebroek, in Spierdijk; dat was onze wereld. We moesten eerst verder dan Hoorn leren denken en werden in 1996 Johan. Toen kregen we een platencontract bij Excelsior, vanaf dat moment waren we een landelijke band.”
  Hoe is het om op te groeien in Westfriesland als je muziek maakt?
  “In de jaren 80 was er een bloeiende muziekscène in Hoorn, ik heb hele goede herinneringen aan die tijd. Een prima basis. Je had de Vernon Walters, Hans Engel, het Westfries Popkollectief – het WPK -, het DROP-gebouw. Dat waren de mensen die ervoor zorgden dat er wat gebeurde. In ‘85 - toen ik 15, 16 was - ging ik voor het eerst naar Troll. De bands die er toen waren, maakten het voor ons logisch om ook een band te beginnen; dat was heel inspirerend.”
  Toch heeft Westfriesland een doe-maar-gewoon-dan-doe-je-al-gek-genoegcultuur. Heeft dat geen invloed?
  “Dat is misschien wel de reden waarom Hoorn cultureel gezien niet meer oplevert. Met  70.000 inwoners verwacht je meer bands, zangers en zangeressen die doorstoten. Het is psychologie van de koude grond maar misschien komt dat door de aard van de Westfries. Als je gevoelens uit, ben je al gauw een mietje. Muzikaal gezien moet het punk of hardrock zijn. Terugkijkend heb ik dat zelf wel zo ervaren. Ik zag laatst op tv het programma over zelfmoord in Westfriesland. Dat zo'n jongetje zegt: ‘Ik wil wel praten maar er wordt hier gewoon niet gepraat,’ terwijl de andere jongens hem staan uit te lachen. Hoe hou je dat vol? Ik vind het niet vreemd dat ze daar gek van worden.”  
  
  De Greeuw, in het verleden zelf geplaagd door depressies, benadrukt dat deze niet direct het gevolg zijn van zijn Westfriese tijd. Hoewel de middelbare school hem gestolen kon worden. “Ik ben geen sociaal wonder in groepen”. Met medicijnen heeft De Greeuw zijn depressies onder controle gekregen. “Het is nu geen issue meer bij mijn werk maar dat was in het verleden anders. Ik kon maanden, jaren stilliggen omdat ik de weg kwijt was. Dat heeft ook te maken met perfectionisme. Na het uitkomen van het eerste album Johan waren de verwachtingen meteen hooggespannen. Tussen het eerste album en nummer twee - Pergola - lag een grote stap, we moesten het consolideren. Verwachtingen houden je scherp maar je moet er ook tegenop boksen. Dat ging op een gegeven moment niet meer, je maakt iets omdat je het zo voelt. Ik heb leren loslaten, anders kan ik niet werken. Da’s het voordeel van 40 worden. Ik ben nu zo eigenwijs dat ik iets uitbreng als ik het goed vind, ongeacht wat mensen er van vinden.” Lachend: “Iedere artiest die dit zegt, liegt. Ik ook. Maar dat kunstje beheers ik beter, daar ben ik zeker in gegroeid.”
  Wat vind je zelf je mooiste nummers?
  “Mooiste? Je kunt beter vragen: ‘Wat is ongeveer geworden zoals je het gehoopt had’. ‘Day is done’ had ik zo wel bedoeld, da’s bij het publiek ook merkbaar, men heeft daar iets mee. Er staan op Pergola een stuk of vier, vijf nummers die wel gelukt zijn – om het voorzichtig te zeggen.”
  Is Pergola je beste plaat?
  “Ja. Daar heb ik me lang tegen verzet maar het is zo. Als ik ze op een rij zet, hoor ik dat het de meest bijzonder plaat is.”
  Waarom het meest bijzonder?
  “Omdat het in een voor mij heel moeilijke periode tot stand kwam. Het was de vraag of ik ooit nog een plaat zou maken. In 1997 overleed mijn vader, wat waarschijnlijk de depressie die latent aanwezig was, getriggerd heeft. Ik kon niet rouwen, raakte de weg kwijt. Ik woonde in de Pergola in de Kersenboogerd in een soort betonnen bunker. Alleen Wim de drummer van de band was nog over, die heeft me er muzikaal doorheen gesleept.”
  Is Pergola jouw rouw?
  “Ja, een groot cliché maar daarom is het waar. Het was voor mij een manier om mijn gevoelens uit te drukken. Dat is rouwen. Je moet communiceren; het hoefde niet met praten, het kon zo ook. Die gevoelens zitten niet alleen in de woorden, ook in de muziek. De melancholie. Dat is misschien de reden waarom die plaat mensen troost geeft. Je hoeft niet precies te horen wat ik zing. Het is de associatie die je er zelf mee hebt. Overigens heb ik het eerste jaar heel erg getwijfeld over die plaat, ik snapte niet wat mensen daar goed aan vonden. Hoe had ik dit kunnen doen? Het was veel te direct! Maar na al die jaren snap ik dat dat juist de kracht is. Ik heb het in een soort flow geschreven. Het enige wat we daarna gedaan hebben, is wat geschaafd, de plaat was er al. Na de opnames was het net alsof die liedjes al jaren bestonden. Dat maakt het tijdloos, dat is gebleken.”
  Vind je het niet moeilijk om zulke persoonlijke teksten te zingen voor publiek?
  “Nee, als het eenmaal gemaakt is, wordt het iets van een ander, van iedereen. Regel 1 voor een muzikant; je moet niet gaan zwelgen in je eigen sores op het podium.”
  
  De band Johan maakte vier albums maar in steeds verschillende samenstellingen. De Greeuw is de enige constante factor. Is Jacco daarmee Johan? “Ja, zo kun je het wel stellen. Ik ben de enige die er nog steeds bij zit. Als ik een liedje maak, bedenk ik tekst en muziek. Hoewel het bij de laatste plaat meer een bandding is geworden.”
  Ben je moeilijk om mee te werken?
  “Ja, ik denk het wel. Ik ben veeleisend - ook naar mezelf toe. Alles wat ik in mijn hoofd heb, wil ik graag precies zo hebben. Maarten is een veel betere gitarist dan ik. Toch speel ik liever zelf,  minder goed maar precies zoals ik het bedoeld heb. Dat maakt het niet makkelijk om met mij te werken; ik zou nooit zo in dienst kunnen staan van een ander. Misschien dat er daarom steeds nieuwe bandleden kwamen. Overigens kan ik er niet helemaal mijn vinger achter krijgen waarom mensen gestopt zijn. Het ging niet met knallende ruzies. Door mijn depressies was ik ook geen gemakkelijk figuur om mee om te gaan. Maar wat gebeurd is, is gebeurd. Daar verander je niks meer aan.”
  
  Vier jaar geleden verhuisde De Greeuw naar Amsterdam. “Ik hou van de grote stad omdat het bruist maar ook omdat het anoniemer is. Minder groepsgebonden, daar gedij ik beter op. Ik ben echter regelmatig in Hoorn bij mijn familie. En ik ben altijd zenuwachtig als ik er moet spelen. De laatste keer in Manifesto was wel emotioneel, het is daar toch begonnen.”
  In het voorprogramma van jullie laatste tournee staat de 20-jarige Horinees Tim Knol.
  “Een waanzinnig talent. Wat hij weet van de popgeschiedenis en hoe hij dat in zijn eigen muziek weet te stoppen! We zijn zijdelings betrokken bij de plaat die hij aan het opnemen is; daar komt iets aan, daar gaat men nog versteld van staan. Hij neemt het stokje van ons over, qua Hoorns poptalent.”
  Komt er nog een Johan 5?
  “Nee. Punt. Er komt ook geen reünie. Misschien dat we op een bruiloft van één van ons nog eens samen op het podium komen te staan maar verder niet. Na het laatste optreden in Paradiso op 22 december is het klaar. Dat gaat wat worden. Ik hoor dat er veel Westfriezen heengaan, fantastisch. Ik hoop dat we iets moois neerzetten, dat het laatste akkoord met een BENG uitgaat.”
  
  Discografie ( via Wikipedia )
  
  Albums

Singles